`ಕೌಟುಂಬಿಕ ದೌರ್ಜನ್ಯ’ ಅಂದರೆ ಮನೆಯ ಸದಸ್ಯರಿಂದಲೇ ನಡೆಯಲ್ಪಡುವ ಹಿಂಸೆ ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ. ಗಂಡ ಹೆಂಡತಿಯ ಮೇಲೆ ಕೈ ಮಾಡುವುದನ್ನೇ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಕೌಟುಂಬಿಕ ದೌರ್ಜನ್ಯ ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ಭಾರತೀಯ ಕುಟುಂಬಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಂಡತಿಯರಂತೂ ಹಿಂಸೆಗೆ ತುತ್ತಾಗುತ್ತಲೇ ಇರುತ್ತಾರೆ. ಅಷ್ಟು ಮಾತ್ರವಲ್ಲ, ಹೆಣ್ಣುಮಕ್ಕಳು ಕೂಡ ಕುಟುಂಬದವರ ದೌರ್ಜನ್ಯಕ್ಕೆ ನಲುಗುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.
ಭಾರತದ ಕುಟುಂಬ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಗಂಡು ಹೆಣ್ಣಿನ ನಡುವೆ ಸಾಕಷ್ಟು ಭೇದಭಾವ ಅನುಸರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿ ಮಗ ಹುಟ್ಟಿದರೆ ಅವನನ್ನು ವಂಶೋದ್ಧಾರಕ, ವೃದ್ಧಾಪ್ಯದಲ್ಲಿ ನಮ್ಮ ಊರುಗೋಲಾಗುವವ ಎಂದೆಲ್ಲ ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅದೇ ಹುಡುಗಿ ಹುಟ್ಟಿದರೆ ಅವಳನ್ನು ಹೊರೆ ಎಂದು ಭಾವಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅವಳಿಂದ ಮಾಡಬಾರದ ಕೆಲಸಗಳನ್ನು ಮಾಡಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಹಾಗೊಮ್ಮೆ ಅವಳು ಆ ಕೆಲಸ ಮಾಡಲು ಹಿಂದೇಟು ಹಾಕಿದರೆ ಅವಳಿಗೆ ಹಿಂಸೆ ಕೂಡ ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ, ಅವಳಿಗೆ ಓದಲು ಅವಕಾಶ ಮಾಡಿಕೊಡದೇ ಇರುವುದು, ಒಂದು ವೇಳೆ ಅವಕಾಶ ಕೊಟ್ಟರೂ ಅವಳಿಗೆ ಬೇಕಾದ ಕೋರ್ಸ್ ಕೊಡಿಸದೆ ಇರುವುದು, ಇಚ್ಛೆ ಇಲ್ಲದೆ ಇದ್ದರೂ ಮದುವೆಯ ಬಂಧನದಲ್ಲಿ ಸಿಲುಕಿಸುವುದು ಕೂಡ ಹಿಂಸೆಯ ರೂಪಗಳೇ ಆಗಿವೆ.
ಹಿಂಸೆಯ ರೂಪ ದೇಹದ ಮೇಲೆ ಬಾಹ್ಯವಾಗಿ ಗೋಚರಿಸದೆ ಇದ್ದರೂ, ಆಂತರಿಕ ಮನಸ್ಸು ಮೆದುಳಿನ ಮೇಲೆ ಅದೆಷ್ಟು ಗಾಢವಾಗಿ ಬೇರೂರುತ್ತದೆ ಎಂದರೆ, ಹುಡುಗಿ ಆ ನೋವನ್ನು ಜೀವನವಿಡೀ ಮರೆಯುವುದಿಲ್ಲ.
ವಿಭಿನ್ನ ಹಿಂಸೆಗಳು
ಲೈಂಗಿಕ ಹಿಂಸೆ : ಮನೆ ಹೆಣ್ಣುಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಅದೇ ಮನೆಯ ಕೆಲವರು ಇಲ್ಲವೇ ಮನೆಗೆ ಬಂದ ಸಂಬಂಧಿಕರು ದೈಹಿಕ ಶೋಷಣೆ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ಹುಡುಗಿಯರು ಈ ವಿಷಯವನ್ನು ಬಾಯ್ಬಿಟ್ಟು ಹೇಳುವ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲೂ ಇರುವುದಿಲ್ಲ. ಜೀವನವಿಡೀ ಅವರಿಗೆ ಅದೊಂದು ಕಹಿ ನೆನಪಾಗಿ ಕಾಡುತ್ತದೆ.
8 ವರ್ಷದ ಕೀರ್ತನಾಳ ಮೇಲೆ ಅವಳ ದೊಡ್ಡಪ್ಪನ ಮಗನೇ ಲೈಂಗಿಕ ದೌರ್ಜನ್ಯ ಎಸಗಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದ್ದ. ಸಂಕೋಚದಿಂದ ಅವಳು ಈ ವಿಷಯವನ್ನು ತನ್ನ ತಂದೆತಾಯಿಯ ಮುಂದೆ ಹೇಳಲಿಲ್ಲ. ಮದುವೆಯ ಬಳಿಕ ಅವಳಿಗೆ ಗಾಬರಿ ಹೋಗಿಲ್ಲ. ಗಂಡ ಅವಳ ಜೊತೆ ಸಂಬಂಧ ಬೆಳೆಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದರೆ ಸಾಕು, ಅವಳ ದೇಹ ಬೆವರುಮಯವಾಗುತ್ತದೆ. ಅವಳು ಗಂಡನ ಜೊತೆ ಬೆರೆಯಲು ಆಗುವುದೇ ಇಲ್ಲ.
ತಿಳಿವಳಿಕೆಯುಳ್ಳ ಪತಿ ಅವಳನ್ನು ಕೌನ್ಸೆಲರ್ ಬಳಿ ಕರೆದುಕೊಂಡ ಹೋದ. ಬಾಲ್ಯದಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಲೈಂಗಿಕ ದೌರ್ಜನ್ಯ ಅವಳ ಮನಸ್ಸಿನ ಮೇಲೆ ಇನ್ನೂ ಹಾಗೆಯೇ ಉಳಿದಿದೆ ಎಂದು ವೈದ್ಯರು ಹೇಳಿದರು. ಅದೇ ಕಾರಣದಿಂದ ಪತಿಯ ಜೊತೆ ಸಮಾಗಮದಿಂದ ದೂರ ಉಳಿಯುತ್ತಿದ್ದಳು. ಅನೇಕ ಸಲದ ಕೌನ್ಸೆಲಿಂಗ್ ಬಳಿಕ ಅವಳು ವಾಸ್ತವ ಜಗತ್ತಿಗೆ ಮರಳಿದಳು.
ಗರ್ಭದಲ್ಲಿಯೇ ಹಿಂಸೆ : ಹುಡುಗಿಯರು ಜನಿಸುವ ಮುನ್ನವೇ ದೌರ್ಜನ್ಯಕ್ಕೆ ತುತ್ತಾಗಿರುತ್ತಾರೆ. ಕೆಲವು ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದಿನ ತನಕ ಪೋಷಕರು ತಮಗೆ ಹುಟ್ಟುವ ಮಗು ಹೆಣ್ಣೊ ಗಂಡೋ ಎಂಬುದನ್ನು ಅಲ್ಟ್ರಾಸೌಂಡ್ ಮೂಲಕ ಕಂಡುಹಿಡಿದು ಗರ್ಭದಲ್ಲಿ ಹೆಣ್ಣಿದೆ ಎಂಬುದು ಖಾತ್ರಿಯಾದರೆ ಅದನ್ನು ಹೊಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿಯೇ ಹೊಸಕಿ ಹಾಕುತ್ತಿದ್ದರು. 2011ರ ಜನಗಣತಿಯ ಅಂಕಿಅಂಶಗಳನ್ನು ಗಮನಿಸಿದಾಗ 1000 ಪುರುಷರಿಗೆ ಮಹಿಳೆಯರ ಸಂಖ್ಯೆ 933 ಮಾತ್ರ ಆಗಿರುವುದು ಈ ಸಂಗತಿಯನ್ನು ಮತ್ತಷ್ಟು ಖಾತ್ರಿಗೊಳಿಸಿತು. ಸರ್ಕಾರ ಕಾನೂನಿನ ಮೂಲಕ ಗರ್ಭಸ್ಥ ಶಿಶುವಿನ ಹತ್ಯೆ ತಡೆಯಲು, ಸಾಕಷ್ಟು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತಿದೆ. ಈ ಪ್ರವೃತ್ತಿ ಬಹಿರಂಗವಾಗಿ ನಿಂತಿದೆ. ಆದರೆ ಕೆಲವು ಕಡೆ ಕದ್ದು ಮುಚ್ಚಿ ನಡೆಯುತ್ತಲೇ ಇರುತ್ತದೆ.
ರಾಜಸ್ಥಾನ ಹಾಗೂ ಬಿಹಾರದಂತಹ ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಣ್ಣು ಹುಟ್ಟಿದ ಬಳಿಕ ಕತ್ತು ಹಿಚುಕಿ ಸಾಯಿಸುವ ಇಲ್ಲವೇ ನೆಲದಲ್ಲಿ ಹೂಳುವ ಪ್ರಕರಣಗಳು ಪತ್ತೆಯಾಗಿವೆ. ಕೆಲವು ಕಡೆ ಅವಳಿ ಮಕ್ಕಳು ಜನಿಸಿದಾಗ ಅದರಲ್ಲಿ ಹೆಣ್ಣು ಮಗು ಇದ್ದರೆ ತಾಯಿಯು ಅದನ್ನು ಹಸಿವಿನಿಂದ ಇಡುತ್ತಾಳಂತೆ. ಇದು ಹಿಂಸೆ ಅಲ್ಲದೆ ಮತ್ತೇನು?
ಮಾನಸಿಕ ಕ್ರೌರ್ಯ : ಇದು ಯಾವ ಬಗೆಯ ಒಂದು ಹಿಂಸೆಯೆಂದರೆ, ಹುಡುಗಿಯರಿಗೆ ಗೊತ್ತಿದ್ದೊ, ಗೊತ್ತಿಲ್ಲದೆಯೋ ಮಾನಸಿಕವಾಗಿ ಘಾಸಿ ಮಾಡುವುದಾಗಿದೆ. ಸಂಧ್ಯಾಳ ಮಗ ಓದುವುದರಲ್ಲಿ ಅಷ್ಟಕಷ್ಟೆ. ಆದರೆ ಪುತ್ರಿ ಶ್ರೇಯಾ ಓದಿನಲ್ಲಿ ತುಂಬಾ ಜಾಣೆಯಾಗಿದ್ದಳು. ಶ್ರೇಯಾ ಹೆಚ್ಚಿನ ವಿದ್ಯಾಭ್ಯಾಸಕ್ಕಾಗಿ ಹೊರಗೆ ಹೋಗಬೇಕೆಂದಾಗ ಅವಳ ಪೋಷಕರು ನಿನಗೆ ಹೊರಗಿನ ವಾತಾವರಣ ಅಲ್ಲಿನ ಆಹಾರ ಸರಿಹೋಗದು. ನೀನು ಇಲ್ಲಿಯೇ ಓದು ಎಂದು ಹೇಳಿ ಅವಳನ್ನು ತಮ್ಮದೇ ನಗರದ ಕಾಲೇಜೊಂದರಲ್ಲಿ ಸ್ನಾತಕೋತ್ತರ ಅಧ್ಯಯನಕ್ಕೆ ಕಳುಹಿಸಿಕೊಟ್ಟರು. ಶ್ರೇಯಾಗೆ ಈಗ 50 ವರ್ಷ. 30 ವರ್ಷದ ಹಿಂದಿನ ಅವಳ ಮನಸ್ಸಿನ ಕಹಿ ಇನ್ನೂ ಮಾಸಿಲ್ಲ.
ನಗರ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಈ ಕುರಿತಂತೆ ಸಾಕಷ್ಟು ಸುಧಾರಣೆಯಾಗಿದೆ. ಆದರೆ ಗ್ರಾಮೀಣ ಹಾಗೂ ಮಧ್ಯಮ ವರ್ಗದಲ್ಲಿ ಹೆಣ್ಣುಮಕ್ಕಳ ಬಗ್ಗೆ ಈಗಲೂ ಅಸಡ್ಡೆಯ ಭಾವನೆ ತೋರಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅವರಿಗೆ ಓದಿನಲ್ಲಿ ಸಮಾನ ಅವಕಾಶಗಳನ್ನು ಕೊಡಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ಹಾಗೊಂದು ವೇಳೆ ಅವಕಾಶ ಕೊಟ್ಟರೂ, ಶಿಕ್ಷಣದ ಜೊತೆ ಜೊತೆಗೆ ಮನೆಯ ಕೆಲಸ ಕಾರ್ಯಗಳನ್ನೂ ಮಾಡಲು ಅವರ ಮೇಲೆ ಒತ್ತಡ ಹೇರಲಾಗುತ್ತದೆ. ಹುಡುಗಿಯರು ಕಿಮೀಗಟ್ಟಲೆ ದೂರ ಹೋಗಿ ನೀರು ತರಬೇಕಾಗಿ ಬರುತ್ತದೆ. ಅದೇ ಹುಡುಗರು ಮಾತ್ರ ಮನೆಗೆಲಸಗಳನ್ನು ಮಾಡುವುದಿಲ್ಲ. ಎಲ್ಲೆಲ್ಲೋ ಸುತ್ತಾಡಿ ಬರುತ್ತಾರೆ. ಆದರೆ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಅವರನ್ನು ಈ ಬಗ್ಗೆ ಯಾರೂ ಪ್ರಶ್ನೆ ಮಾಡುವುದಿಲ್ಲ.
ದೈಹಿಕ ಹಿಂಸೆ : ಪತ್ರಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಬಂದ ಸುದ್ದಿಯ ಪ್ರಕಾರ, ತಾಯಿಯೊಬ್ಬಳು ತನ್ನ ಮಗಳ ತಲೆಗೆ ಜೋರಾಗಿ ಹೊಡೆದಿದ್ದಳು. ಅವಳು ಮಾಡಿದ ತಪ್ಪು ಏನು ಗೊತ್ತಾ? ತನ್ನ ತಮ್ಮನಿಗೆ ತಿಂಡಿ ಮಾಡಿಕೊಟ್ಟಿರಲಿಲ್ಲ. ಆರುಷಿ ಹತ್ಯಾಕಾಂಡ ಕೂಡ ಹೆಣ್ಣುಮಕ್ಕಳ ಬಗೆಗಿನ ಅಸಡ್ಡೆತನವನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ. ಕೆಲವು ಮನೆಗಳಲ್ಲಿ ಅಕ್ಕಂದಿರ ಮೇಲೆ ತಮ್ಮಂದಿರು ಕೈ ಎತ್ತಲು ಹಿಂದೇಟು ಹಾಕುವುದಿಲ್ಲ. ಅಮ್ಮ ಅಪ್ಪ, ಅಜ್ಜಿ ತಾತ ಕೂಡ ಅವಳ ಮೇಲೆ ಕೈ ಎತ್ತುತ್ತಾರೆ. ಹರಿಯಾಣ, ಪಂಜಾಬ್, ರಾಜಸ್ತಾನದಂತಹ ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಹುಡುಗಿಯರು ತಮ್ಮ ಇಷ್ಟದ ಹುಡುಗರನ್ನು ಮದುವೆಯಾದರೆ ಬಹಿರಂಗಾವಾಗಿಯೇ ಹುಡುಗಿಗೆ ಖಾಪ್ ಪಂಚಾಯತ್ಗಳು ಶಿಕ್ಷೆ ನೀಡುತ್ತವೆ. ಗ್ರಾಮೀಣ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಈಗಲೂ ಹುಡುಗಿ ಯಾರನ್ನಾದರೂ ಪ್ರೀತಿಸುತ್ತಿರುವುದು ಗೊತ್ತಾದರೆ ಅವಳಿಗೆ ದೈಹಿಕ ಹಿಂಸೆ ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಭಾವನಾತ್ಮಕ ಹಿಂಸೆ : ಇದು ಎಂತಹ ಬಗೆಯ ಹಿಂಸೆ ಎಂದರೆ, ಇದಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಬಲಿಯಾಗುವವರು ಉದ್ಯೋಗದಲ್ಲಿ ನಿರತ ಹುಡುಗಿಯರು. ಕೆಲವು ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿ ವೃದ್ಧ ತಂದೆತಾಯಿಯರನ್ನು ನೋಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಯಾರೂ ಇರುವುದಿಲ್ಲ ಅಥವಾ ಕುಟುಂಬದ ಆರ್ಥಿಕ ಸ್ಥಿತಿ ದಯನೀಯವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಅಂತಹ ಕುಟುಂಬಗಳಲ್ಲಿ ಉದ್ಯೋಗಸ್ಥ ಹುಡುಗಿಯನ್ನು ಭಾವನಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಬ್ಲ್ಯಾಕ್ ಮೇಲ್ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ತಂದೆತಾಯಿ ಹಾಗೂ ಕುಟುಂಬದ ಜವಾಬ್ದಾರಿ ನಿಭಾಯಿಸುವ ಕಾರಣದಿಂದ ಅವಳು ತನ್ನ ಬಗ್ಗೆ ಯೋಚಿಸಲು ಆಗುವುದೇ ಇಲ್ಲ. ಇಂತಹ ಕುಟುಂಬಗಳಲ್ಲಿ ಹುಡುಗಿಯ ಬಗ್ಗೆ ಭಾವನಾತ್ಮಕ ಹಿಂಸೆ ಎಸಗಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಕಾರಣದಿಂದ ಹುಡುಗಿ ಜೀವನವಿಡೀ ಕುಟುಂಬದ ಜವಾಬ್ದಾರಿ ನಿಭಾಯಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಇಂತಹ ಪ್ರಕರಣಗಳಲ್ಲಿ ಹುಡುಗಿಯರು ಕುಟುಂಬದ ಸೇವೆ ಮಾಡುತ್ತ ತಾವು ಸ್ವತಃ ಅವಿವಾಹಿತರಾಗಿ ಉಳಿಯಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.
ಭಾರತೀಯ ಕುಟುಂಬಗಳಲ್ಲಿ ಹುಡುಗಿಯರ ಬಗ್ಗೆ ತಂದೆ ತಾಯಿಯರು ಗೊತ್ತಿದ್ದೋ ಗೊತ್ತಿಲ್ಲದೆಯೋ ಎಂತಹ ಹಿಂಸೆ ಮಾಡುತ್ತಾರೆಂದರೆ, ಹುಡುಗಿಯರ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಅದು ಜೀವನವಿಡೀ ಮುಳ್ಳಿನಂತೆ ಚುಚ್ಚುತ್ತಿರುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಕುಟುಂಬದ ಸಂಸ್ಕಾರ, ತಂದೆ ತಾಯಿಯರ ಮೇಲಿನ ಗೌರವ ಹಾಗೂ ಸಂಕೋಚದ ಕಾರಣದಿಂದ ಅವರ ವಿರುದ್ಧ ಧ್ವನಿ ಎತ್ತುವುದಿಲ್ಲ. ಇದೇ ಹುಡುಗಿಯರು ಒಂದು ಕುಟುಂಬದ ಸೊಸೆ, ಒಬ್ಬರ ಹೆಂಡತಿಯಾಗುತ್ತಾರೊ, ಆಗಲೂ ಕೂಡ ಸಂಸ್ಕಾರ ಹಾಗೂ ಸಂಕೋಚದಿಂದಾಗಿ ತಮ್ಮ ವಿರುದ್ಧ ನಡೆಯುವ ದೌರ್ಜನ್ಯವನ್ನು ಎಲ್ಲೂ ಹೇಳಿಕೊಳ್ಳುವುದಿಲ್ಲ. ಅವಳು ಜೀವನವಿಡೀ ಹಿಂಸೆ ಅನುಭವಿಸುತ್ತಲೇ ಇರುತ್ತಾಳೆ.
– ಪ್ರಭಾವತಿ