`ಇಂಟರ್ ನ್ಯಾಷನಲ್ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್ ಫಾರ್ ದಿ ಸ್ಟಡಿ ಆಫ್ ಪೇನ್' ಈ ಸಂಸ್ಥೆ ನೋವಿನ ಬಗ್ಗೆ ಹೀಗೆ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸುತ್ತದೆ, `ನೋವು ಒಂದು ಬಗೆಯ ಅಪ್ರಿಯ ಅನುಭೂತಿ ಮತ್ತು ಆವೇಶವಾಗಿದ್ದು, ಅದು ನಮ್ಮ ಪ್ರಸ್ತುತ ಊತಕಗಳನ್ನಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ, ಹೊಸದಾಗಿ ಸೃಷ್ಟಿಯಾಗುವ ಊತಕಗಳನ್ನು ಕೂಡ ಹಾನಿಗೀಡು ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಅಂದಹಾಗೆ ಈ ನೋವಿನ ಅನುಭೂತಿಯನ್ನು ಬಾಯ್ಬಿಟ್ಟು ಹೇಳಲು ಆಗುವುದಿಲ್ಲ, ಆದರೆ ಆಗುವ ಅನುಭೂತಿಯನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ.'
ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಎಲ್ಲರೂ ಕೇಳುವ ಪ್ರಶ್ನೆಯೆಂದರೆ ಮೀನುಗಳಿಗೂ ನೋವಿನ ಅನುಭೂತಿ ಆಗುತ್ತದೆಯೇ? ಜೀವಜಂತುಗಳಿಗೂ ನೋವನ್ನು ಸಹಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಶಕ್ತಿ ಇರುತ್ತದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಎಲ್ಲರೂ ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. ಆದರೆ ಅವುಗಳಿಗೆ ನೋವು ಸಹಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಶಕ್ತಿ ಸ್ವಲ್ಪ ವಿಭಿನ್ನವಾಗಿರುತ್ತದೆ.
ವಿಕ್ಟೋರಿಯಾ ಬ್ರಿಥ್ ತಮ್ಮ `ಡೂ ಫಿಶ್ ಫೀಲ್ ಪೇನ್?' ಪುಸ್ತಕದಲ್ಲಿ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಪುರಾವೆ ನೀಡುವುದರ ಮೂಲಕ ಮೀನುಗಳು ಜಾಣ ಹಾಗೂ ಮಾನಸಿಕವಾಗಿ ಬಹಳ ಸಮರ್ಥವಾಗಿರುತ್ತವೆ ಎಂಬುದನ್ನು ತೋರಿಸಿಕೊಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ.
ಮೀನುಗಳು ಬಹಳ ಬುದ್ಧಿವಂತ ಜಲಚರಗಳು ಹಾಗೂ ಅವುಗಳ ನೆನಪಿನ ಶಕ್ತಿ ದೀರ್ಘಾವಧಿಯ ತನಕ ಹಾಗೆಯೇ ಇರುತ್ತದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ನೂರಾರು ಅಧ್ಯಯನಗಳ ಮೂಲಕ ಕಂಡುಕೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ. ಸಾಲ್ಮನ್ ಎಂಬ ಮೀನಿನ ಸ್ಮರಣಶಕ್ತಿಯಂತೂ ಜೀವನವಿಡೀ ಹಾಗೆಯೇ ಇರುತ್ತದೆ. ಮೀನುಗಳು ಚೀರುವ ಶಕ್ತಿ ಹೊಂದಿಲ್ಲ ಎನ್ನುವುದು ಗಮನಾರ್ಹ. ಆದರೆ ಮುಳ್ಳುಗಳ ನಡುವೆ ಅವು ಸಿಲುಕಿಕೊಂಡಾಗ ಅವುಗಳ ವರ್ತನೆಯಿಂದಲೇ ನೋವಿನ ಅನುಭೂತಿ ಪ್ರಕಟಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಅದನ್ನು ನಾವು ಗಮನಿಸಬೇಕು ಅಷ್ಟೆ. ಮೀನುಗಳ ಇಂದ್ರಿಯಗಳು ನಮ್ಮ ಇಂದ್ರಿಯಗಳಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಸಂವೇದನಾಶೀಲವಾಗಿರುತ್ತವೆ.
ನೋವಿನ ಅನುಭೂತಿ
ಮೀನುಗಳ ದೇಹದಲ್ಲಿ ಮನುಷ್ಯನಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಇಂದ್ರಿಯಗಳಿವೆ. ಒಂದು ತೆಳ್ಳನೆಯ ಪಾರ್ಶ್ವ ರೇಖೆಯಂತಹ ವಿಶೇಷ ಸಂವೇದಿ ರಿಸೆಪ್ಟರ್ಗಳು ಅವುಗಳಿಗೆ ಅಕ್ಕಪಕ್ಕದ ವಸ್ತುಗಳು ಮತ್ತು ಜಲಚರಗಳ ಕುರಿತಾಗಿ ಅನುಭೂತಿ ಬರುವಂತೆ ಮಾಡುತ್ತವೆ.
ಬ್ಲೆಂಡ್ ಕೇವ್ ಫಿಶ್ ಎಂಬುದು ಮೆಕ್ಸಿಕೊ ಸಮುದ್ರದ ತಳಭಾಗದಲ್ಲಿ ಕಂದರಗಳ ನಡುವೆ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ. ಇವನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶನ ಮೀನುಗಳಾಗಿ ಉಪಯೋಗಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಎಲೆಕ್ಟ್ರಿಕ್ ಈಲ್ ನ ಬಾಲದ ಹಿಂಭಾಗದಲ್ಲಿ ಒಂದು ವಿಶೇಷ ಅಂಗ ಇದ್ದು, ಅದು ಬೇಟೆಯಾಡಲು ಬರುವ ಜಲಚರಕ್ಕೆ ವಿದ್ಯುತ್ ಆಘಾತ ನೀಡುತ್ತದೆ. ನೈಫ್ ಫಿಶ್ ಅಥವಾ ಎಲಿಫೆಂಟ್ ನೋಡ್ ಸಂದೇಶ ರವಾನೆಗಾಗಿ ಒಂದು ಬಗೆಯ ಎಲೆಕ್ಟ್ರಿಕ್ ಸಿಗ್ನಲ್ ನೀಡುತ್ತದೆ.
ಮೀನುಗಳ ಮೆದುಳಿನಲ್ಲೂ 3 ಭಾಗಗಳಿರುತ್ತವೆ. ಮುಮ್ಮೆದುಳು, ಮಧ್ಯ ಮೆದುಳು ಹಾಗೂ ಹಿಮ್ಮೆದುಳು. ಅಂದಹಾಗೆ ಮೀನುಗಳಲ್ಲಿ ನಿಯೊಕಾರ್ಟೆಕ್ಸ್ ಇರುವುದಿಲ್ಲ. ಈ ಭಾಗವೇ ನಮ್ಮ ದೇಹದಲ್ಲಿ ಬಹುಮುಖ್ಯ ಪಾತ್ರವಹಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಇಲ್ಲದೆ ಇರುವುದರಿಂದ ಮೀನುಗಳಿಗೆ ನೋವಿನ ಅನುಭೂತಿ ಆಗುವುದಿಲ್ಲ ಎಂದು ಕೂಡ ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ. ಜೀವಜಂತುಗಳಲ್ಲಿ ಭಾವನೆಗಳ ಅನುಭೂತಿಯ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ನಿಯೊಕಾರ್ಟೆಕ್ಸ್ ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸುತ್ತದೆ. ಎಂ.ಆರ್.ಐ ಪರೀಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ ಕಂಡುಕೊಳ್ಳುವ ಸಂಗತಿಯೆಂದರೆ, ಅದು ಮೆದುಳಿನ ಒಂದು ಭಾಗವಾಗಿದ್ದು, ನೋವಿನಲ್ಲಿ ಸಕ್ರಿಯ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸುತ್ತದೆ. ಆಗ ಮೆದುಳಿನ ಇತರೆ ಅಂಗಗಳು ತಮ್ಮ ತಮ್ಮ ಕೆಲಸದಲ್ಲಿ ತಲ್ಲೀನವಾಗುತ್ತವೆ.