ಈ ಹರೆಯವೇ ಹೀಗೇ, ಯಾವುದೂ ಸ್ಪಷ್ಟವಿಲ್ಲ. ಏರಿಳಿತಗಳು ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು, ಒಮ್ಮೆ ಇದ್ದಂತೆ ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ಇಲ್ಲ. ಎಲ್ಲ ವಿಪರೀತಗಳೇ, ಯಾವುದನ್ನೂ ನಂಬುವಂತಿಲ್ಲ…. ಯಾರೂ ಬೇಡಾ…. ಅವರಾಯಿತು, ಅವರ ಕನಸುಗಳಾಯಿತು. ಮೊಬೈಲ್ ಆಯಿತು, ಫೇಸ್ ಬುಕ್…. ಆಯಿತು,’ ಅಂತಾರೆ ಹಿರಿಯರು.
ಆದರೆ ಈ ಕಿರಿಯರೇನಂತಾರೆ ಕೇಳಿ, `ಈ ದೊಡ್ಡವರೊಡನೆ ಮಾತುಕತೆಯಂತೂ ಬೋರೋ ಬೋರು! ಹೇಳಿದ್ದನ್ನೇ ಹೇಳ್ತಾರೆ, ಬರೀ ಉಪದೇಶ ನೀಡ್ತಾರೆ. ‘ಇದೇಕೆ ಹೀಗೆ? ಅವರೇ ಕಾರಣರೇ ಅಥವಾ ಹಿರಿಯರೂ ಕಾರಣರೇ ಅಥವಾ ಮತ್ತೇನೆಂದು ಅವಲೋಕಿಸಿದಾಗ ದೊಡ್ಡವರ ನಡತೆಯ ವಿಪರ್ಯಾಸಗಳೂ ಹಲವು ಬಾರಿ ಕಾರಣವಾಗಬಹುದು. ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಹದಿನೆಂಟರ ವಯಸ್ಸಿನವರು ಜೀವನವನ್ನು ಎದುರಿಸಲು ಸಿದ್ಧರಾಗಿರಬೇಕು. ಅವರು ಎಲ್ಲರೊಡನೆ ಸುಲಲಿತವಾಗಿ ಮಾತನಾಡುವ ಚಾಕಚಾಕತ್ಯೆಯನ್ನು ಬೆಳೆಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು. ತಮ್ಮ ಅಧ್ಯಾಪಕರೊಡನೆ, ಬ್ಯಾಂಕಿನ ಸಿಬ್ಬಂದಿಯೊಂದಿಗೆ, ಅಂಗಡಿಯಾತನೊಂದಿಗೆ, ಅನಾರೋಗ್ಯವಾದರೆ ವೈದ್ಯರೊಂದಿಗೆ ಈ ರೀತಿ ಎಲ್ಲರೊಡನೆ ವ್ಯವಹರಿಸುವ, ಮಾತನಾಡುವ ಜಾಣ್ಮೆಯನ್ನು ಬೆಳೆಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು. ಈ ವಿಷಯ ಹಿರಿಯರಿಗೂ ಗೊತ್ತು.
ಆದರೆ ನಾವು ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಹೇಳುವುದು ಅಪರಿಚಿತರೊಂದಿಗೆ ಮಾತನಾಡಬೇಡ, ಯಾರೊಂದಿಗೂ ಬೆರೆಯಬೇಡ, ಈ ರೀತಿ ಎಲ್ಲಕ್ಕೂ ಬೇಡ ಬೇಡಾ ಎನ್ನುವ ಬದಲು, ದಿನನಿತ್ಯ ಹೊರಗೆ ಓಡಾಡುವ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಯಾರೊಡನೆ, ಯಾವ ರೀತಿ ವ್ಯವಹರಿಸಬೇಕು ಎನ್ನುವುದನ್ನು ಅರ್ಥ ಮಾಡಿಸುವುದು ಒಳಿತು.
ಹದಿನೆಂಟರ ನಂತರ ಊರು ಬಿಡಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ, ದೇಶದಿಂದ ಹೊರಗೂ ಹೋಗಬೇಕಾಗಬಹುದು. ಆದ್ದರಿಂದ ಅವರು ವಾಸಿಸುವ ಪರಿಸರ, ಊರು ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ಪರಿಚಯ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಸದಾ ಎಲ್ಲಕ್ಕೂ ಅವರ ನೆರಳಿನಂತೆ ಹೊರಗೆ ಹೋಗುವಾಗ, ಊರಿನಲ್ಲೂ ಬೈಸಿಕಲ್ಲಿನಲ್ಲೊ ಅಥವಾ ಕಾರಿನಲ್ಲೋ ಹೋಗುವಾಗ ಹಿಂದೆ ಹಿಂದೆ ಹೋಗುವ ಅಥವಾ ಜೊತೆಗೇ ಇದ್ದು ಅವರನ್ನು ಪರಾವಲಂಬಿಗಳನ್ನಾಗಿ ಮಾಡುವ ಅಗತ್ಯವಿಲ್ಲ. ಅವರು ತಮ್ಮ ದಾರಿಯನ್ನು ತಾವೇ ಹುಡುಕಿಕೊಳ್ಳುವಷ್ಟು ಬುದ್ಧಿವಂತರಾಗಲು ಬಿಡಬೇಕು. ಹದಿಹರೆಯದರು ಹೊರಗಿನ ಕೆಲಸವಲ್ಲದೆ ಮನೆಯ ಕೆಲಸಗಳಲ್ಲೂ ಸಹಕಾರ ನೀಡುವಂತೆ ನೋಡಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು. ಮನೆಯ ಕೆಲಸವೆಂದರೆ ಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಅಡುಗೆ ಮಾಡದಿದ್ದರೂ, ತಮ್ಮ ಕೆಲಸಗಳನ್ನು ತಾವೇ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವುದು, ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಇತರರಿಗೆ ಗೌರವ ನೀಡುವುದು, ಜೊತೆಗೆ ಹಂಚಿ ತಿನ್ನುವುದನ್ನು ಕಲಿಸಬೇಕು. ಈಗಂತೂ ಮಕ್ಕಳು ವಿದೇಶಕ್ಕೆ ಓದಲು ಹೋಗುವುದು ಅಪರೂಪವೇನಲ್ಲ, ಹೀಗಿರುವಾಗ ಊರು ಮತ್ತು ದೇಶದಿಂದ ಹೊರಗಿದ್ದಾಗ ಬಿಸಿ ಬಿಸಿಯಾಗಿ ಅಡುಗೆ ಮಾಡಿ ಬಡಿಸಲು ತಾಯಿ ಇರುವುದಿಲ್ಲ. ಆದ್ದರಿಂದ ಸ್ವಲ್ಪ ಮಟ್ಟಿಗೆ ಗಂಡು ಮಕ್ಕಳಾಗಲೀ ಅಥವಾ ಹೆಣ್ಣುಮಕ್ಕಳಾಗಲೀ ಮನೆಯ ಕೆಲಸವನ್ನು ಅರಿತಿದ್ದರೆ ಅವರಿಗೇ ಸುಲಭ. ತಮ್ಮ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ತಾವೇ ಪರಿಹರಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಅನುವು ಮಾಡಿಕೊಡಬೇಕು. ಎಲ್ಲಕ್ಕೂ ಬೇರೆಯವವರು ಮೂಗು ತೂರಿಸುವುದು ಅವರಿಗೂ ಇಷ್ಟವಾಗದು. ಅಂತೆಯೇ ಅವರ ಸಾಮರ್ಥ್ಯಕ್ಕೂ ಅದು ಸವಾಲಾಗಬಹುದು ಎನ್ನುವುದನ್ನು ಅರ್ಥ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ, ಆಗ ಮುಂದೆ ಬರುವ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸುವುದು ಕಷ್ಟವಾಗುವುದಿಲ್ಲ.
ಈಗಂತೂ ಇರುವುದು ಒಂದೋ ಎರಡೋ ಮಕ್ಕಳಾದ್ದರಿಂದ ಅವರ ಬಾಯಿಯಿಂದ ಬರುವ ಮೊದಲೇ ಎಲ್ಲ ಸಿದ್ಧವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಯಾರಿಗಾದರೂ ಅಷ್ಟೆ, ಕೇಳಿದ್ದನ್ನೆಲ್ಲಾ ಕೊಟ್ಟಾಗ ಅವುಗಳ ಬೆಲೆಯೇ ಇರದು. ಆದ್ದರಿಂದ ಅವರಿಗೆ ಆಗಾಗ `ಇಲ್ಲ, ಸಿಗುವುದಿಲ್ಲ’ ಎನ್ನುವ ಪದಗಳ ಪರಿಚಯವನ್ನೂ ಮಾಡಿಸಬೇಕು.
ಬೇಕಾದಷ್ಟು ಪಾಕೆಟ್ ಮನಿಯನ್ನು ಕೊಟ್ಟಾಗ ಹಣದ ಬೆಲೆಯೇ ಅವರಿಗೆ ಅರ್ಥವಾಗದು. ಆಗಾಗ ಅವರು ತಮ್ಮ ಖರ್ಚಿಗೆ, ಹಣದ ಅವಶ್ಯಕತೆಗಾಗಿ ಸ್ವಲ್ಪ ದುಡಿಮೆ ಮಾಡಿದರೆ ತಪ್ಪಿಲ್ಲ. ಶ್ರಮದ ದುಡಿಮೆಗೆ ಖಂಡಿತ ಬೆಲೆ ಇರುತ್ತದೆ. ಅದರಲ್ಲೂ ಅವರೇ ದುಡಿದ ಹಣ ಅಪಾರ ಬೆಲೆ ಬಾಳುವಂತಹುದು ಎನ್ನುವ ಭಾವ ಅವರಲ್ಲಿ ಮೂಡಬಹುದು. ಒಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಅವರನ್ನು ಜವಾಬ್ದಾರಿಯುತರನ್ನಾಗಿ ಮಾಡುವ ಹೊಣೆ ಪೋಷಕರದು. ಅನೇಕ ಬಾರಿ ನಾವು ಮಾಡುವುದಕ್ಕೂ, ಹೇಳುವುದಕ್ಕೂ ವ್ಯತ್ಯಾಸವಿರುತ್ತದೆ. ಯಾವುದಾದರೂ ಕೆಲಸ ಮಾಡದಿದ್ದಾಗ `ನಿನಗೆ ಸ್ವಲ್ಪ ಜವಾಬ್ದಾರಿ ಇಲ್ಲ. ಇಷ್ಟು ದೊಡ್ಡವಳಾಗಿದ್ದೀಯಾ ಅಷ್ಟೂ ಗೊತ್ತಾಗದೆ?’ ಎಂದು ಮೂದಲಿಸುತ್ತೇವೆ.
ಆದರೆ ಅವರು ನಮ್ಮ ಮಾತುಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರವೇಶಿಸಿದರೆ ನಿನಗೇಕೆ ದೊಡ್ಡವರ ಮಾತು ಎಂದು ಆಕ್ಷೇಪಿಸುತ್ತೇವೆ. ಅಗತ್ಯವೆನಿಸಿದಾಗ ಅವರನ್ನು ದೊಡ್ಡವರನ್ನಾಗಿ ಮಾಡುತ್ತೇವೆ, ಇಲ್ಲದಿದ್ದಲ್ಲಿ ಲೆಕ್ಕದಿಂದಲೇ ಬಿಟ್ಟುಬಿಡುತ್ತೇವೆ. ಅವರು ಬೆಳೆದಿದ್ದಾರೆ ಎನ್ನುವುದನ್ನು ಮರೆತು ಹೇಳಿದ್ದನ್ನೇ ಮತ್ತೆ ಮತ್ತೆ ಹೇಳಿದಾಗ, ಅವರು ನಿಮ್ಮ ಮಾತುಗಳನ್ನು ಕೇಳುವುದನ್ನೇ ಬಿಟ್ಟುಬಿಡುತ್ತಾರೆ.
ಆದ್ದರಿಂದ ನಾವು ನಮ್ಮ ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಆಕ್ಷೇಪಿಸುವ ಬದಲು ನಾವು ಎಲ್ಲಿ ತಪ್ಪಿದ್ದೇವೆ. ಅವರ ನಡೆ ನುಡಿಗಳಲ್ಲಿ ನಮ್ಮ ಪ್ರಭಾವ ಎಷ್ಟಿದೆ, ಇತ್ಯಾದಿ ಗಮನಿಸಬೇಕು. ಏಕೆಂದರೆ ಅನೇಕ ಬಾರಿ ನಾವು ಅವರಲ್ಲಿ ಬೆಳೆಸಿದ ಅಭ್ಯಾಸಗಳೇ ಮುಂದೆ ನಮ್ಮ ಇರುಸರಿಕೆಗೂ ಕಾರಣವಾಗಬಹುದು. ಆದ್ದರಿಂದ ಮಕ್ಕಳನ್ನು ದೂರುವ ಮುನ್ನ ಅದರಲ್ಲಿ ನಮ್ಮ ಪಾತ್ರ ಎಷ್ಟಿದೆ, ಅದು ಹೇಗಿದ್ದರೆ ಸರಿ, ಅವರ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವದ ನಿರ್ಮಾಣದಲ್ಲಿ ನಮ್ಮ ನಿಲುವು ಹೇಗಿರಬೇಕೆನ್ನುವುದನ್ನು ಅವಲೋಕಿಸಿ ಪೋಷಕರು ತಮ್ಮ ನಡೆ ನುಡಿಯನ್ನು ರೂಪಿಸಿಕೊಂಡಾಗ ಹದಿಹರೆಯದವರಿಗೂ ಆತ್ಮವಿಶ್ವಾಸ ಹೆಚ್ಚುತ್ತದೆ.
– ಮಂಜುಳಾ ರಾಜ್
